Borgerhout stemde al links, nu Groen nog
Herwerkte versie van de speech gegeven op 25 november 2024 naar aanleiding van de protesten in Borgerhout tegen het breken van een progressief bestuur door linkse partijen die in het district 70% hebben behaald.
Vraag mij waar ik mezelf op het politieke spectrum plaats en ik zeg u in nog tamelijk voorzichtige bewoording verder links van links. Het kan, zeker in België, al helemaal in Vlaanderen, niet radicaal genoeg. Maar ik moet het al jaren doen met een rechtse politiek hier in plattelands Vlaams-België. Groot is mijn vreugde dan, of mijn troostprijs, om te merken hoe linkse partijen – en daar bedoel ik PVDA en Groen mee, ik weet niet wat Vooruit te noemen, verdwaald misschien? – samen steeds sterker worden, steeds groeien, tot verdubbelingen toe, tot grootste of tweede grootste partij toe. Is dit het moment dan om een district als Borgerhout, de uitzondering in Antwerpen waar al 12 jaar een progressief bestuur aan het roer staat, op te geven aan een door rechts beïnvloed beleid? Van strategische politiekvoering hebben we precies nog geen kaas gegeten. Dat blijft het probleem van links: alleen nog maar strategisch slim spelen wordt al als te agressief gezien.
De beslissingsmacht voor een progressieve coalitie in Borgerhout ligt bij Groen. Middenveldorganisaties zoals BOEH!, Antwerp For Palestine, Peperfabriek, HART BOVEN HARD en Sociaal Werk Actie Netwerk die achter de protesten tegen het breken van een progressief bestuur in Borgerhout staan, vatten helder samen:
“Vooruit weigert samen te werken met de PVDA. Groen wil niet met de PVDA zonder Vooruit erbij, en sluit een coalitie met Vooruit en N-VA niet uit.”
We hebben linkse partijen nodig die durven te staan voor hun progressieve waarden, maar wat we hebben zijn linkse partijen die links beweren te zijn en ondertussen buigen voor rechts. En niet alleen dreigen zij nu opnieuw te buigen voor rechts, zij hebben zelfs een rode loper in de hand.
Wat is links braaf in België, wat is links braaf in Vlaanderen. Want waarom in 2020 een N-VA-kandidaat als rechter in het Grondwettelijk Hof steunen, terwijl dezelfde partij een frontale aanval had ingezet op de eigen Groenen-kandidatuur? Waarom samen, zij-aan-zij met rechtse politici de eigen jonge partijleden op het matje roepen in 2023 omdat zij durven wijzen op een te homogeen partijbestuur? Waarom stilletjes fluisteren over migratie en antiracisme in plaats van daadkrachtige standpunten in te nemen uit vrees om een bepaalde groep binnen de arbeidersklasse (whities) te schofferen en te duwen richting rechtse partijen?
Linkse politici duwen zichzelf steeds in onhoudbare posities om te tonen hoeveel principiëler zij zijn, hoe zij moraliteit hoog in het vaandel dragen, en dat is een goed iets, maar waarom toont zich dat steeds in een facilitering van een rechts beleid eerder dan in de radicale bescherming van de meest kwetsbare mensen in onze samenleving? De geromantiseerde mantra “When they go low, we go high” werkt niet als jullie enkel hoger kunnen staan op de rug van de eerste slachtoffers van rechtse politiek, op onze ruggen. En als rechts vuile campagnes en politiek voert, beste linkse partijen, dan is de vraag niet om dezelfde vuile campagnes en politiek te voeren, maar wel om jullie handen vuil te maken. Een geduchte speler te worden, geen speelbal te blijven.
Over verschillende districten heen wordt er steeds linkser gestemd en niet overal komen we daarmee in een leiderspositie te staan, maar in Borgerhout wel. Dat staat er op het spel, een spelerspositie, geen speelbal. En het interesseert me eigenlijk zelfs weinig waarom er nog geen progressieve coalitie werd gevormd. Misschien zijn er politieke onderhandelingsredenen waarom jullie vinden dat minstens de indruk moet worden gewekt dat er een bereidheid is om met rechts te besturen, of misschien hebben jullie op elkaars tenen getrapt en zijn jullie nu hard to get aan het spelen. Het interesseert me weinig omdat geen enkele reden goed genoeg is en omdat alleen al het idee van onderhandelingen met N-VA, zelfs als jullie daarop terugkomen, nu al enige samenwerking met hen legitimeert, ook in de toekomst. Die deur, beste Groen, beste PVDA, hebben jullie nu al opengezet in Borgerhout; en het is zaak die zo snel mogelijk te sluiten.
Beste Groen, was het federaal niveau, en de lafheid om een regering te laten vallen toen rechten van vluchtelingen en verzoekers om internationale bescherming werden geschonden omwille van de wurggreep waar jullie jullie zelf in geplaatst hadden, al geen waarschuwing genoeg?
Beste Groen, waarvoor hebben jullie zo’n schrik, dat jullie bereid zijn jullie kiezers op te geven? Welke loze beloftes werden jullie gemaakt, dat jullie bereid zijn jullie kiezers op te geven? En welke achterban gaan jullie terug proberen op te trommelen wanneer die beloftes niet worden nagekomen en jullie ons weer nodig hebben. Daar waar jullie moeten opstaan om een front te vormen, gaan jullie liggen. Hiervoor hebben jullie kiezers niet op jullie gestemd.
Jullie doen me denken aan de woorden van de Frans-Algerijnse schrijver en activist Houria Bouteldja die schrijft:
“Tot dusver hebben jullie ons gebruikt om de sociaaldemocratie – met andere woorden jullie middenklassenbelangen – te redden. Jullie hebben ons opgeroepen om ‘nuttig’ te stemmen. Wij gaven er gehoor aan. Om de republikeinse waarden te verdedigen. Wij gaven er gehoor aan. Om vooral niet het spelletje van het Front National te spelen. Wij gaven er gehoor aan. Met andere woorden: wij hebben ons opgeofferd om jullie – jullie – te redden. Twee verschrikkelijke wereldoorlogen hebben jullie pijnlijke herinneringen bezorgd. ‘Dat nooit meer.’ Jullie blijven die vrome wens maar van de daken schreeuwen als een plaat die blijft hangen, maar dit gezeur heeft niet meer uitwerking dan vogelgesjilp.
Jullie willen de buik van het fascistische beest niet meer voeden omdat het jullie in het verleden verscheurd heeft, maar het is juist het fascistisch beest dat jullie voedt en waarmee jullie de wereld verscheuren. Dus kiezen jullie massaal voor de status quo. En wij betalen de rekening.”
Beste Groen, jullie lijken geen oog te hebben voor hen, maar velen onder jullie kiezers hebben al genoeg rekeningen te betalen. Vanwaar deze arrogante attitude hen rekeningen voor te schotelen die niet eens van hen zijn?
Vergis jullie niet. Dit is geen vraag aan jullie om het goede te doen, om principieel te zijn. Dit is geen vraag aan jullie om strategisch sterker te staan in het licht van een steeds groter en sluwer wordend rechtser beleid waar enkel de in kwetsbaarheid geduwde mensen onder te lijden hebben. Dit is geen smeekbede om toch alstublieft onapologetisch links te zijn. Dit is een absolute eis om jullie plicht te doen als één van de twee linkse alternatieven die Vlaanderen kent.